Özellikle kadınlarda daha sık görülen demir eksikliğine karşı, bazı besinlerin C vitamini ile birlikte tüketilmesi öneriliyor. İşte demir eksikliği ve hangi besinler, nasıl tüketilmeli?
Kadınlar menstruasyon döneminde ne yapmalı?
Kadınların menstruasyon döneminde beslenmelerine dikkat etmeleri gerekir. Hem olmayan demiri C vitamini ile tüketerek ve hem demir kaynaklı gıda tüketimini arttırarak, aşırı kanamaya bağlı demir kayıplarının önüne geçilebilir. Ayrıca kuru üzüm, kuru hurma, ceviz, badem gibi atıştırmalıklar da bu dönemin rahat atlatılmasına yardımcı olacaktır.
Türkiye’de genel olarak 0-5 yaş grubu çocukların ortalama yüzde 50’sinde, okul çağı çocuklarının yüzde 30’unda, emzikli kadınların ise yüzde 50’sinde anemi görülebiliyor. Özellikle 0-5 yaş grubu çocuklar, okul çağı çocuklar ve gençler, gebe ve emzikli kadınlar önemli risk grupları. Ayrıca Türkiye’ de kırsal bölgelerde gebe olmayan kadınlarda demir eksikliği anemisi (DEA) yüzde 10-40 civarında.
Demir eksikliği sıklığı kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülüyor.
Kadınlarda daha çok demir eksikliğinin görülmesinin nedeni, menstruasyon (regl), gebelik ve emzirme dönemleri olarak görülüyor. Bu nedenle kadınların bu soruna daha çok dikkat ederek, beslenmelerinde önemli değişiklikler yapmaları şart.
Peki nelere dikkat etmeli? Kadınların daha dikkatli beslenmesi gerektiğini belirten, Dermaklinik Estetik ve Güzellik Merkezinden Diyetisyen Elif Yıldız’ın demir eksikliğine karşı önerileri şöyle:
Demirin vücudumuzdaki işlevi
Demir; oksijen taşınması ve depolanmasında, elektron taşınmasında, hücre büyümesi ve çoğalmasında, vücutta gerekli birçok reaksiyonlarda ve bağışıklık sisteminde kullanılan yaşam için vazgeçilmez bir element. Vücudumuzda toplam demir miktarı 4-5 gramdır. Bunun yüzde 65’i hemoglobin (kandaki demir), yüzde 4’ü kadarı miyoglobinde (kaslarda), yüzde 15-30 kadarı da ferritin (depo demir) olarak bulunur.
Demir eksikliği
Demir eksikliği, vücudun toplam demirinin azalması durumudur, anemi henüz yoktur. Demir eksikliği anemisi (DEA) ise demir eksikliğinin, artık eritrosit yani kırmızı kan hücre yapımının etkilemesi (azaltması) durumudur.
Demir emilimi nasıl artırılabilir?
Gıdalardaki demir; hem demir ve hem olmayan demir olarak iki şekilde bulunur. Hem demirin emilimi hem olmayan demire göre daha fazladır. Hem demir, hayvansal kaynaklı ürünlerde bulunur. Kırmızı et, dalak, ciğer gibi.
Hem olmayan demir ise meyve, kurubaklagil, tahıllar, buğday ve çavdar ekmeklerinde bulunur. Emilimi daha az olduğu gibi çay ve kahve gibi içeceklerle de emilimi azalır.
Hem olmayan demirin emilimini arttırmak için C vitamini içerikli gıdalarla beraber tüketilmesi gerekir. Günlük beslenmemizde örneğin; pekmez yerken üzerine limon sıkmak, etin yanında bol limonlu salata ve tam buğday ekmeği tüketmek ya da et-salata ve yanında az miktarda portakal suyu içmek gibi kombinasyonlar yaparak hem olmayan demirin emilimini arttırabiliriz. Ancak demir eksikliği anemisi (DEA) varsa sadece gıda takviyesi yeterli gelmez. Doktorun önerdiği tedaviyi de uygulamak gerekir.
